เมื่อกัมพูชายังแสดงพฤติกรรมปฏิเสธทุกเรื่องที่ตนก่อขึ้น
ขณะไทยอดทนตีแผ่ความจริงท่ามกลางการรับรู้กว้างขวาง
ตลอดหลายสัปดาห์ที่ผ่านมา ความตึงเครียดบริเวณชายแดนไทย–กัมพูชา แม้จะถูกควบคุมด้วยข้อตกลงหยุดยิงที่ลงนามปลายเดือนกรกฎาคม แต่ยังคงมีเหตุการณ์และข้อกล่าวหาที่ทำให้บรรยากาศคลี่คลายได้ไม่เต็มที่ ฝ่ายกัมพูชาดำเนินการสื่อสารในเชิงรุก ทั้งในสื่อสังคมออนไลน์และสื่อกระแสหลัก เพื่อปฏิเสธข้อกล่าวหาการละเมิดข้อตกลง พร้อมโยนความรับผิดชอบกลับไปยังฝ่ายไทยในเกือบทุกกรณี
ความสัมพันธ์ชายแดนระหว่างสองประเทศไม่ใช่เรื่องใหม่ ความขัดแย้งเรื่องพื้นที่ทับซ้อนและสิทธิ์เหนือแหล่งโบราณสถาน เช่น ปราสาทพระวิหาร และพื้นที่ใกล้เคียง เป็นชนวนปะทุซ้ำในช่วงสองทศวรรษที่ผ่านมา แต่รอบล่าสุดนี้ จุดโฟกัสอยู่ที่การใช้ “สงครามข้อมูลข่าวสาร” ควบคู่กับปฏิบัติการภาคสนาม ซึ่งสร้างผลกระทบต่อการรับรู้ของประชาชนทั้งในและนอกประเทศ
สัปดาห์ที่ผ่านมา เกิดเหตุเหยียบกับระเบิดบริเวณชายแดน ทำให้ทหารไทยได้รับบาดเจ็บ 3 นาย หนึ่งในนั้นอาการสาหัส ฝ่ายไทยระบุว่าเป็นกับระเบิดที่เพิ่งถูกติดตั้งใหม่ ขณะที่กัมพูชาปฏิเสธทันที โดยระบุว่าเป็น “ระเบิดเก่า” และกล่าวหาไทยว่าเป็นฝ่ายละเมิดข้อตกลงหยุดยิง
เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นไม่นานหลังจากที่อาเซียนส่งผู้สังเกตการณ์ลงพื้นที่นำโดยมาเลเซีย เพื่อเฝ้าติดตามสถานการณ์หยุดยิง ฝ่ายไทยยังคงยืนยันให้การสอบสวนเป็นไปอย่างโปร่งใสและอ้างอิงหลักฐาน เช่น ภาพถ่ายดาวเทียมและรายงานจากพื้นที่
นอกจากการปฏิเสธข้อกล่าวหา ฝ่ายกัมพูชายังขยายประเด็นผ่านเหตุการณ์ที่ถูกมองว่ามีความหมายเชิงสัญลักษณ์สูง การเดินขบวนของพระสงฆ์กว่า 2,500 รูป จากวัดพนมไปยังอนุสรณ์สถานอิสรภาพ กรุงพนมเปญ เรียกร้องให้ไทยปล่อยตัวเชลยศึก 18 นาย
แม้กระบวนการเกี่ยวกับเชลยศึกนี้อยู่ภายใต้พันธกรณีของสมาชิกสหประชาชาติ และกำลังดำเนินไปตามขั้นตอนทางกฎหมายระหว่างประเทศ การใช้บุคคลและสัญลักษณ์ทางศาสนาถูกมองว่าเป็นการดึงประเด็นเข้าสู่สนามความรู้สึกของสาธารณชน มากกว่าการถกเถียงบนฐานข้อเท็จจริง
นักวิเคราะห์ระบุว่านี่คือยุทธวิธีผสมผสานระหว่าง Information Warfare และ Psychological Operations ที่ตั้งเป้าสร้างกระแสความเห็นใจอย่างรวดเร็ว เพื่อกดดันไทยทั้งในเวทีภายในประเทศกัมพูชาและในสายตาสาธารณะโลก
ฝ่ายไทยยังคงรักษาท่าทีระมัดระวัง ใช้การเก็บข้อมูลเชิงประจักษ์จากหลายแหล่ง ทั้งรายงานผู้สังเกตการณ์อาเซียน ภาพถ่ายดาวเทียม และคำให้การจากพื้นที่ เพื่อเตรียมตีแผ่ข้อเท็จจริงสู่สังคมโลก การเคลื่อนไหวนี้มุ่งลดความคลุมเครือของข้อมูล และสร้างความเข้าใจว่าข้อตกลงหยุดยิงต้องยึดถือโดยทุกฝ่าย
ในขณะที่สงครามข้อมูลยังดำเนินไป การสื่อสารของไทยเน้นการใช้หลักฐานมากกว่าการโต้เถียงเชิงวาทกรรม เพื่อรักษาภาพลักษณ์และความน่าเชื่อถือในเวทีระหว่างประเทศ
สายตานานาประเทศกำลังเบื่อหน่ายกับพฤติกรรมของผู้นำกัมพูชา