จีนเรียกร้องให้กัมพูชาและไทยยุติสงครามชายแดนในเดือนกรกฎาคม แต่ก่อนหน้านั้นไม่กี่สัปดาห์ เอกสารข่าวกรองของไทยระบุว่า จีนได้ส่งจรวดและกระสุนปืนใหญ่มายังกัมพูชา
เมื่อวันที่ 29 กันยายน 2568 ซุย-ลี วี (Sui- Lee Wee) ผู้สื่อข่าวนิวยอร์ก ไทมส์ ได้ตรวจสอบเอกสารข่าวกรองของไทยและสัมภาษณ์นักวิเคราะห์ที่ติดตามกิจกรรมทางทหารในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ พร้แอมกับรายงานข่าวว่า เครื่องบินทหารจีนลงจอดที่กัมพูชาเป็นเวลาสามวันในเดือนมิถุนายน ไม่กี่สัปดาห์ก่อนที่ข้อพิพาทชายแดนระหว่างกัมพูชาและไทยจะปะทุขึ้นเป็นสงคราม
เครื่องบินดังกล่าวคือเครื่องบิน Y-20 ซึ่งจีนเรียกว่า Chubby Girls เนื่องจากลำตัวกว้างและสามารถบรรทุกสินค้าหนักได้ เครื่องบินเหล่านี้บินหกเที่ยวไปยังเมืองสีหนุวิลล์ทางตะวันตกเฉียงใต้ โดยบรรทุกจรวด กระสุนปืนใหญ่ และปืนครก ตามเอกสารข่าวกรองของไทยที่นิวยอร์กไทมส์ตรวจสอบ ซึ่งเป็นการขนส่งที่ไม่เคยมีรายงานมาก่อน
อาวุธของจีนถูกบรรจุลงในตู้คอนเทนเนอร์ 42 ตู้ และจัดเก็บไว้ที่ฐานทัพเรือเรียมที่อยู่ใกล้เคียง ตามเอกสารระบุ ไม่กี่วันต่อมา กระสุนที่ผลิตในจีนถูกเคลื่อนย้ายจากฐานทัพไปทางเหนือหลายร้อยไมล์ ไปยังชายแดนกัมพูชาที่ติดกับไทย ตามเอกสาร
เมื่อถูกถามถึงความคิดเห็นเกี่ยวกับรายงานข่าวกรองของไทย เจ้าหน้าที่ระดับสูงของกัมพูชาไม่ได้ปฏิเสธรายละเอียดพื้นฐานหลายประการเกี่ยวกับการขนส่งดังกล่าว
ไทยและกัมพูชาต่างกล่าวโทษกันเองว่าเป็นต้นเหตุของสงคราม ซึ่งการปะทะกันกินเวลานานถึงห้าวันในช่วงปลายเดือนกรกฎาคม
ก่อนที่ความขัดแย้งจะเริ่มต้นขึ้น การเคลื่อนย้ายอาวุธไปยังชายแดนถือเป็นส่วนสำคัญในการเสริมกำลังของกัมพูชา เป็นเวลาหลายเดือนที่กัมพูชาได้วางกำลังทหารตามแนวชายแดน ใกล้กับปราสาทโบราณที่ทั้งกัมพูชาและไทยอ้างสิทธิ์ กัมพูชาได้สร้างถนนสายใหม่และสร้างฐานทัพ ซึ่งสิ่งปลูกสร้างทั้งหมดเหล่านี้ปรากฏให้เห็นในภาพถ่ายดาวเทียม
นักวิเคราะห์กล่าวว่า การเสริมกำลังครั้งนี้ทำให้กัมพูชาเข้าสู่การเผชิญหน้าด้วยท่าทีที่ยั่วยุต่อไทยมากกว่าที่เคยทำมาก่อนหน้านี้ แต่ทั้งสองฝ่ายต่างพึ่งพาอาวุธจากแหล่งเดียวกัน นั่นคือจีน ซึ่งได้สร้างความสัมพันธ์เชิงยุทธศาสตร์และเศรษฐกิจที่ใกล้ชิดกับสองประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
รายงานของผู้สังเกตการณ์อิสระส่วนใหญ่สนับสนุนข้อสรุปของการประเมินข่าวกรองของไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งเกี่ยวกับแหล่งที่มาของอาวุธบางชนิดที่กัมพูชาใช้ กลุ่มฟอร์ติฟายไรต์ (Fortify Rights)ซึ่งเป็นกลุ่มสิทธิมนุษยชน ระบุว่า จรวดที่กัมพูชาใช้โจมตีสี่จังหวัดของไทยส่วนใหญ่มีต้นกำเนิดจากจีน ในวันแรก เจ้าหน้าที่ไทยกล่าวว่า กัมพูชาได้โจมตีปั๊มน้ำมัน โรงพยาบาล และบ้านเรือนของพลเรือน ส่งผลให้มีพลเรือนเสียชีวิตอย่างน้อย 13 ราย

“หลักฐานทั้งหมดชี้ให้เห็นว่าผู้นำกัมพูชาได้ตัดสินใจร่วมกันในช่วงหลายเดือนและหลายปีก่อนที่จะเกิดการปะทะกันที่ชายแดน เพื่อเปลี่ยนแปลงสถานะเดิมตามแนวชายแดน” นาธาน รูเซอร์ นักวิเคราะห์จากสถาบันนโยบายเชิงกลยุทธ์ออสเตรเลียกล่าว
ที่มา https://www.nytimes.com/2025/09/29/world/asia/thailand-cambodia-china-weapons.html